Index  |  Wegweiser  |  LMU-Startseite  | Anmelden

ENGLISH |  РУССКИЙ |  DEUTSCH
Text + Metadaten Übersetzung Audio + Metadaten Glossierter Text
OriginaltitelDialektInformantGenre FormGenre InhaltIDglossiertAudio
əj jəɣsɐtsurgut khanty (SK)Kečimov, Semën Timofeevičprose (pro)Tales (tal)734by Schön, ZsófiaAudio
TextquelleHerausgeberSammler
Csepregi, Márta. (1998). Szurguti osztják chrestomathia. Studia uralo-altaica supplementum 6. Szeged: József Attila Tudományegyetem. 70-72.Csepregi, Márta; Sopočina, Agrafena Semënovna (Pesikova)Csepregi, Márta (CS)
Englische ÜbersetzungDeutsche ÜbersetzungRussische ÜbersetzungUngarische Übersetzung
"The Three Brothers""Три брата""Három testvér"
by Antalffy, Elaine In: Csepregi, Márta. 1997. Samples from the Genres of Ostyak folklore. In: Lázár, Katalin (ed.): Studies on Surgut Ostyak Culture. Budapest: Museum of Ethnography. 98-99.by Kámán, Erzsébet In: Чепреги, Марта (сост.). 2001. Сказки с реки Тром-Аган на языке сургутских ханты с русском переводом. Торем йавен - Будапешт - Хельсинки. 8-11.by Csepregi, Márta In: Csepregi, Márta. 1998. Szurguti osztják chrestomathia. Studia uralo-altaica supplementum 6. Szeged: József Attila Tudományegyetem. 71-73.
Zitation
Csepregi, Márta 1998: OUDB Surgut Khanty Corpus. Text ID 734. Ed. by Schön, Zsófia. http://www.oudb.gwi.uni-muenchen.de/?cit=734 (Accessed on 2024-11-23)
əj jəɣsɐt (glossed version)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88


Export Mode 
Audio Mode 


1
#
1
.#
əj
əj
əj
one
cardnum
jəɣsɐt
jəɣ-sɐ-t
jəɣ-sɐ-ət
father-COLL-PL
subs-deriv:n>n-infl:n
βɑɬɬət
βɑɬ-ɬ-ət
βɑɬ-ɬ-ət
live-PRS-3PL
v-infl:v-infl:v
#.#
1. Once upon a time a father had three sons.
1. Жили-были братья от одного отца.
1. Egy apának fiai éltek.

2
ɬəɣ
ɬəɣ
ɬəɣ
3PL
ppron
qoβ
qoβ
qoβ
long
adv
βɑɬtə
βɑɬ-tə
βɑɬ-tə
live-PTCP.PRS
v-deriv:v>ptcp
qojɐnə
qojɐnə
qojɐnə
by_whom
interrog
βuːɬi
βuː-ɬ-i
βuː-ɬ-i
know-PRS-PASS.3SG
v-infl:v-infl:v
#,#
ɬəɣ
ɬəɣ
ɬəɣ
3PL
ppron
βɐːn
βɐːn
βɐːn
short
adv
βɑɬtə
βɑɬ-tə
βɑɬ-tə
live-PTCP.PRS
v-deriv:v>ptcp
qojɐnə
qojɐnə
qojɐnə
by_whom
interrog
βuːɬi
βuː-ɬ-i
βuː-ɬ-i
know-PRS-PASS.3SG
v-infl:v-infl:v
#.#
Who knows whether they lived for a long time or a short time.
Долго-ли они жили, кто знает, коротко-ли они жили, кто знает.
Hosszan éltek-e, ki tudja, röviden éltek-e, ki tudja.

3
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
βontɐ
βont-ɐ
βont-ɐ
forest-DLAT
subs-infl:n
mənət
mən-ət
mən-ət
go+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
Once they went into the forest.
Однажды они пошли в лес.
Egyszer az erdőbe mentek.

4
βontɐ
βont-ɐ
βont-ɐ
forest-DLAT
subs-infl:n
joβtət
joβt-ət
joβət-ət
come+[PST]-3PL
v-infl:v
#,#
βont
βont
βont
forest
subs
pətɐɣɐ
pətɐ-ɣɐ
pətɐ-ɐ
depth-DLAT
subs-infl:n
#.#
They arrived in the forest, in the depth of the forest.
Пришли они в тайгу, в самую глушь.
Megérkeztek az erdőbe, az erdő mélyére.

5
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
jorəɣɬət
jorəɣɬə-t
jorɐɣɬəfr.var.-ət
forget+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
But they had forgotten the fire.
Но они забыли об огне.
De megfeledkeztek a tűzről.

6
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
tɑjɬət
tɑj-ɬ-ət
tɑj-ɬ-ət
have-PRS-3PL
v-infl:v-infl:v
#.#
They did not have any fire.
Они не имели огонь.
Nem volt tüzük.

7
tʲeːt
tʲeːt
tʲeːt
here
adv
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
ɬiːβ
ɬiːβ
ɬiː
burn+[PST.3SG]
v
#.#
Not far from there there is a fire burning.
Недалеко огонь горел.
Nem messze tűz ég.

8
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
qɒːt
qɒːt
qɒːt
house
subs
tʲeːtti
tʲeːtti
tʲeːtti
so
ptcl
#.#
There is a house there.
И дом там.
Ott van egy ház.

9
#“#
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
#,#
ənəɬ
ənəɬ
ənəɬ
old
adj
jeːji
jeːji
jeːji
older_brother
subs
#,#
jɑŋqiɬɐ
jɑŋqiɬ-ɐ
jɑŋqiɬ-ɐ
go-IMP.2SG
v-infl:v
#,#
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
βɯːɣɐ
βɯːɣ-ɐ
βɒːɣ-ɐ
ask_for-IMP.2SG
v-infl:v
#.#
"Well, brother, go and ask for some fire.
«Ну-ка, старший брат, сходи, попроси огонь.
‎‎“Na, bátya, menj, kérj tüzet.

10
əj
əj
əj
one
cardnum
mʉβəɬi-pə
mʉβəɬi pə
mʉβəɬi pə
what EMPH
interrog ptcl
tʲeːt
tʲeːt
tʲeːt
here
adv
βɑɬɬ
βɑɬ-ɬ
βɑɬ-ɬ
live-PRS[3SG]
v-infl:v
#?”#
Who can be living here?
Кто же здесь живёт?»
Ugyan ki lakik itt?”

11
ənəɬpi
ənəɬ pi
ənəɬ pi
old SUP
adj ptcl
qoː
qoː
qoː
man
subs
toβə mən
toβə mən
toβə mən
go_there+[PST.3SG]
v
#.#
The eldest brother went there.
Старший брат пошёл туда.
A legidősebb fiú odament.

12
#[#
teːmi
teːmi
teːmi
this
dem.prox
tuːʃ
tuːʃ
tuːʃ
beard
subs
puːnəŋ
puːn-əŋ
puːn-əŋ
hair-PROPR
subs-deriv:n>adj
#,#
qoβət
qoβət
qoβət
long
adj
puːn
puːn
puːn
hair
subs
iːki
iːki
iːki
old_man
subs
tot
tot
tot
there
adv
ɒːməsɬ
ɒːməs-ɬ
ɒːməs-ɬ
sit-PRS[3SG]
v-infl:v
#.]#

Старик с длинной бородой сидит там.
Szőrös-szakállú-hosszú-szakállú öreg ott ül.

13
#“#
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məjɐ
məj-ɐ
mə-ɐ
give-IMP.2SG
v-infl:v
#.”#
- Come on, give me some fire.
«Ну-ка, давай огня!»
“Nosza, adj tüzet.”

14
#“#
nʉŋ
nʉŋ
nʉŋ
2SG
ppron
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
mɯːnʲtʲɐ
mɯːnʲtʲ-ɐ
mɒːnʲtʲ-ɐ
tell_tales-IMP.2SG
v-infl:v
#,#
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məɬəm
mə-ɬ-əm
mə-ɬ-əm
give-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#.”#
Tell me some old songs and old tales and then I'll give you fire.
«Еы сперво расскажи старнную песню, старинную сказку, потом я дам огня.»
“Te régi éneket, régi mesét mesélj, akkor adok tüzet.”

15
#“#
mɐː
mɐː
mɐː
1SG
ppron
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
where_..._from
interrog
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
iːrɣəm
iːrɣ-əm
ɐːrəɣ-əm
song-SG<1SG
subs-infl:n
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
muːnʲtʲəm
muːnʲtʲ-əm
mɒːnʲtʲ-əm
tale-SG<1SG
subs-infl:n
#?”#
How could I have old songs and old tales?
«Откуда у меня старинная песня, старинная сказка?»
“Nekem honnan lenne régi énekem, régi mesém?!”

16
sɛŋki
sɛŋk-i
sɛŋk-i
hit+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#,#
sɛŋki
sɛŋk-i
sɛŋk-i
hit+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#,#
keːmə
keːmə
keːmə
out
adv
lʉkəmti
lʉkəmt-i
lʉkəmtə-i
stick+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
He was hit, he was beaten, he was pushed out.
Били, били и выбрасили его на улицу.
Ütötték, verték, kilökték.

17
#“#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
tɑjɬən
tɑj-ɬ-ən
tɑj-ɬ-ən
have-PRS-2SG
v-infl:v-infl:v
quːntə
quːntə
quːntə
if
sconj
#,#
əj pɛləkɐ
əj pɛləkɐ
əj pɛləkɐ
from_here
adv
joβtəptəɣɬɐ
joβtəptəɣɬ-ɐ
joβtəptəɣɬə-ɐ
clear_away-IMP.2SG
v-infl:v
#!”#
If you don't have any old songs and old tales, clear out from here.
«Если ты не имеешь старой песни, старой сказки, убирайся прочь!
“Ha nincs régi éneked, régi meséd, kotródj innen!”

18
tʉβtəŋ
tʉβt-əŋ
tʉβət-əŋ
fire-PROPR
subs-deriv:n>adj
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
ember
subs
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
iːɬməɣtəɣ
iːɬməɣtəɣ
ɐːɬməɣtə
snatch+[PST.3SG]
v
#,#
tot
tot
tot
there
adv
kɐːtɬi
kɐːtɬ-i
kɐːtəɬ-i
catch+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
As soon as the boy snatched a piece of living coal, he was caught right away.
Ели он выхватил огненный уголек, сразу поймали его.
Ahogy a fiú felkapott egy tüzes parazsat, azon nyomban megfogták.

19
#
2
.#
#“#
βəɬe
βəɬe
βəɬe
well
ptcl
tʉβtəŋkə
tʉβt-əŋ-kə
tʉβət-əŋ-ɣə
fire-PROPR-TRNS
subs-deriv:n>adj-infl:adj
jəɣən
jəɣ-ən
jə-ən
become+[PST]-2SG
v-infl:v
tʲi
tʲi
tʲi
so
ptcl
jɑŋqiɬəmɐ
jɑŋqiɬ-əm-ɐ
jɑŋqiɬ-m-ɐ
go-PTCP.PST-2SG
v-deriv:v>ptcp-infl:ptcp
#?”#
2. Well, could you get some fire, having been there?
2. «Ну, ты добыл огня туда сходив?»
2. “No vajon szereztél tüzet ott járván?”

20
#“#
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
where_..._from
interrog
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
muːnʲtʲtʲɐɣə
muːnʲtʲ-tʲɐɣə
mɒːnʲtʲ+dial.var.-tɐɣə
tell_tales-INF
v-deriv:v>inf
#,#
tot
tot
tot
there
adv
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məɬo
mə-ɬ-o
mə-ɬ-o
give-PRS-PASS.2SG
v-infl:v-infl:v
#.#
How could I have? You must tell old tales, old songs and then you'll be given fire.
«Откуда? Надо старинную песню, старинную сказку рассказывать, потом ты получишь огонь.
“Ugyan honnan. Régi éneket, régi mesét kell mesélni, akkor adnak tüzet.

21
tʉβtəŋ
tʉβt-əŋ
tʉβət-əŋ
fire-PROPR
subs-deriv:n>adj
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
ember
subs
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
iːɬməɣtəm
iːɬməɣtə-m
ɐːɬməɣtə-əm
snatch+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
keːmə
keːmə
keːmə
out
adv
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
nʉrəɣtəm
nʉrəɣtə-m
nʉrəɣtə-əm
run+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
tot
tot
tot
there
adv
kɐːtɬojəm
kɐːtɬ-ojəm
kɐːtəɬ-ojəm
catch+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#.#
As soon as I lifted a piece of living coal, I was caught.
Ели я выхватил огненный уголек, ели я поднимал его, ели я выскочил на улицу, сразу поймали меня.
A tüzes parazsat amint felemeltem, amint kifutottam, ott fogtak el.

22
sɛŋkojəm
sɛŋk-ojəm
sɛŋk-ojəm
hit+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#,#
sɛŋkojəm
sɛŋk-ojəm
sɛŋk-ojəm
hit+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#,#
keːmə lʉkəmtojəm
keːmə lʉkəmt-ojəm
keːmə lʉkəmtə-ojəm
throw_out+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#.”#
I was hit, I was beaten, I was thrown out.
Меня били, били и выталкивали.»
Ütöttek, vertek, kilöktek.”

23
#“#
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
#,#
kʉtəp
kʉtəp
kʉtəp
middle_of_sth
subs
jeːji
jeːji
jeːji
older_brother
subs
#,#
oːs
oːs
oːs
well
ptcl
nʉŋ
nʉŋ
nʉŋ
2SG
ppron
jɑŋqiɬɐ
jɑŋqiɬ-ɐ
jɑŋqiɬ-ɐ
go-IMP.2SG
v-infl:v
#.”#
Well then, middle brother, now it's your turn to go.
«Ну, средний брат, теперь ты сходи.»
“Hát akkor, középső testvér, most te menj."

24
kʉtəppi
kʉtəp-pi
kʉtəp-pi
middle_of_sth-PROPR
subs-deriv:n>adj
qoː
qoː
qoː
man
subs
tʲə
tʲə
tʲi
so
ptcl
mən
mən
mən
go+[PST.3SG]
v
#.#
So the middle brother set out.
Средний брат умёл.
A középső fivér így elindult.

25
toβ
toβ
toβə
there
adv
jɑqə ɬɑŋ
jɑqə ɬɑŋ
jɑqə ɬɑŋ
step_in+[PST.3SG]
v
#.#
He entered the house.
Зашёл он в дом.
Oda bement a házba.

26
#[#
tuːʃ
tuːʃ
tuːʃ
beard
subs
puːn
puːn
puːn
hair
subs
#,#
qoβ
qoβ
qoβ
long
adj
puːn
puːn
puːn
hair
subs
#]#
iːkinɐm
iːki-nɐm
iːki-nɐm
old_man-APP
subs-infl:n
nʲɑβmiɬəɬ
nʲɑβmiɬ-əɬ
nʲɑβmiɬ-ɬ
begin_to_speak-PRS[3SG]
v-infl:v
#:
“#
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
məŋɐt
məŋɐt
məŋɐt
1PL.ACC
ppron
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məjɐ
məj-ɐ
mə-ɐ
give-IMP.2SG
v-infl:v
#.#
He says to Fiery-Ashes-Man-Ashes old man: Come on, give us some fire.
Он говорит старику с длинной бородой: «Ну, давай нам огня.
Szakáll-szőrű-hosszú-szőrű-öregnek mondja: “Nosza, adj nekünk tüzet.

27
məŋ
məŋ
məŋ
1PL
ppron
βontɐ
βont-ɐ
βont-ɐ
forest-DLAT
subs-infl:n
jʉβəm
jʉβ-əm
jʉ-m
come-PTCP.PST
v-deriv:v>ptcp
jɒːɣ
jɒːɣ
jɒːɣ
people
subs
#,#
tʉβətɬəɣ
tʉβət-ɬəɣ
tʉβət-ɬəɣ
fire-ABE
subs-infl:n
tʲeːnə
tʲeːnə
tʲeːnə
so
adv
jʉɣəβ
jʉɣ-əβ
+dial.var.-əβ
come+[PST]-1PL
v-infl:v
#,#
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
jorəɣɬəβ
jorəɣɬə-β
jorɐɣɬəfr.var.-əβ
forget+[PST]-1PL
v-infl:v
#.”#
We are people come into the forest, but we have come without fire. We have forgotten about the fire.
Мы пришли в тайгу, но без огня мы пришли. Мы забыли огонь.»
Erdőbe jött emberek vagyunk, de tűz nélkül jöttünk. Elfelejtettük a tüzet.”

28
#“#
nʉŋ
nʉŋ
nʉŋ
2SG
ppron
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
mɯːnʲtʲɐ
mɯːnʲtʲ-ɐ
mɒːnʲtʲ-ɐ
tell_tales-IMP.2SG
v-infl:v
#,#
tʲuːt
tʲuːt
tʲuːt
then
adv
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məɬo
mə-ɬ-o
mə-ɬ-o
give-PRS-PASS.2SG
v-infl:v-infl:v
#.”#
Tell me some old songs and old tales, and then I'll give you fire.
«Ты расскажи старинную песню, старинную сказку, тогда ты получишь огонь.»
“Te régi éneket, régi mesét mesélj, akkor adok tüzet.”

29
#“#
mɐː
mɐː
mɐː
1SG
ppron
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
where_..._from
interrog
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
iːrɣəm
iːrɣ-əm
ɐːrəɣ-əm
song-SG<1SG
subs-infl:n
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
muːnʲtʲəm
muːnʲtʲ-əm
mɒːnʲtʲ-əm
tale-SG<1SG
subs-infl:n
#!”#
How could I have old songs and old tales?
«Откуда у меня старинная песня, старинная сказка?»
“Ugyan, honnan lenne nekem régi énekem, régi mesém!”

30
tʉβtəŋ
tʉβt-əŋ
tʉβət-əŋ
fire-PROPR
subs-deriv:n>adj
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
ember
subs
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
iːɬməɣtəɣ
iːɬməɣtəɣ
ɐːɬməɣtə
snatch+[PST.3SG]
v
#,#
keːmə
keːmə=
keːm=+fr.var.
out=
prvb
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
nʉrəɣtəɣ
nʉrəɣtəɣ
nʉrəɣtə
run+[PST.3SG]
v
#,#
tot
tot
tot
there
adv
kɐːtɬi
kɐːtɬ-i
kɐːtəɬ-i
catch+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
As soon as he lifted the living coal, as soon as he ran out, he was grabbed.
Ели он выхватил огненный уголек, ели он выбежал, сразу поймали его.
A tüzes parazsat amint felemelte, amint kiszaladt, rögtön elkapták.

31
sɛŋki
sɛŋk-i
sɛŋk-i
hit+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#,#
sɛŋki
sɛŋk-i
sɛŋk-i
hit+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#,#
keːm lʉkəmti
keːm lʉkəmt-i
keːm lʉkəmtə-i
throw_out+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
He was hit, he was beaten, he was thrown out.
Били, били и выбрасили его на улицу.
Ütötték, verték, kilökték.

32
#
3
.#
#“#
tʲeːt
tʲeːt
tʲeːt
here
adv
#[#
βəɬe
βəɬe
βəɬe
well
ptcl
#]#
tʉβtəŋkə
tʉβt-əŋ-kə
tʉβət-əŋ-ɣə
fire-PROPR-TRNS
subs-deriv:n>adj-infl:adj
jəɣən
jəɣ-ən
jə-ən
become+[PST]-2SG
v-infl:v
#?”#
3. Well, have you got any fire?
3. «Ну, ты заимал огня?»
3. “No, vajon van tüzed?”

33
#“#
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
mʉβ tɒːɣi
where_..._from
interrog
tʉβtəŋkə
tʉβt-əŋ-kə
tʉβət-əŋ-ɣə
fire-PROPR-TRNS
subs-deriv:n>adj-infl:adj
#?#
Come now, how could I have any fire?
«Откуда огонь!
“Ugyan, honnan lenne tüzem!

34
məttə
məttə
məttə
(s)he_says
ptcl
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
mɒːnʲtʲɬi
mɒːnʲtʲ-ɬ-i
mɒːnʲtʲ-ɬ-i
tell_tales-PRS-PASS.3SG
v-infl:v-infl:v
#,#
tʲuːt
tʲuːt
tʲuːt
then
adv
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məɬ
mə-ɬ
mə-ɬ
give-PRS[3SG]
v-infl:v
#.#
He says you should tell him old songs and old tales and then you'll get the fire.
Если старинную песню, старинную сказку рассказываешь, тогда ты получишь огонь.
Azt mondja, régi éneket, régi mesét mesélj, kapsz tüzet.

35
tʉβtəŋ
tʉβt-əŋ
tʉβət-əŋ
fire-PROPR
subs-deriv:n>adj
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
nʲɐːmətɬi
ember
subs
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
iːɬməɣtəm
iːɬməɣtə-m
ɐːɬməɣtə-əm
snatch+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
keːmə
keːmə=
keːm=+fr.var.
out=
prvb
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
nʉrəɣtəm
nʉrəɣtə-m
nʉrəɣtə-əm
run+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
tot
tot
tot
there
adv
kɐːtɬojəm
kɐːtɬ-ojəm
kɐːtəɬ-ojəm
catch+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#.#
As soon as I snatched a piece of living coal I was caught right away.
Ели я выхватил огненный уголек, ели я выскочил на улицу, сразу поймали меня.
Egy tüzes parazsat amint felkaptam, kiszaladtam, mindjárt megfogtak.

36
sɛŋkojəm
sɛŋk-ojəm
sɛŋk-ojəm
hit+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#,#
sɛŋkojəm
sɛŋk-ojəm
sɛŋk-ojəm
hit+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#,#
keːmə lʉkəmtojəm
keːmə lʉkəmt-ojəm
keːmə lʉkəmtə-ojəm
throw_out+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#.”#
I was hit, I was beaten, I was pushed out.
Меня били, били и выталкивали.»
Ütöttek, vertek, kilöktek.”

37
#“#
niːn
niːn
niːn
2DU
ppron
#,#
jeːjiɣən
jeːji-ɣən
jeːji-ɣən
older_brother-DU
subs-infl:n
#,#
mʉβɐt
mʉβɐt
mʉβɐt
why
interrog
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
tɑjɬəttən
tɑj-ɬ-əttən
tɑj-ɬ-əttən
have-PRS-2DU
v-infl:v-infl:v
#?#
How come, brothers, that you do not have any old songs and old tales?
«Почему, у вас, братья нет старых песен, старых сказок?
“Hogyhogy nincs nektek, bátyáim, régi éneketek, régi mesétek?

38
sɑr
sɑr
sɑr
now
adv
oːs
oːs
oːs
well
ptcl
mɐː
mɐː
mɐː
1SG
ppron
jɑŋqɬəm
jɑŋq-ɬ-əm
jɑŋq-ɬ-əm
leave_to_do_sth.-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#.”#
Then it is my turn to go.
Сейчас я схожу.»
Akkor most én megyek.”

39
tʲeːt
tʲeːt
tʲeːt
so
ptcl
ɐːjpi
ɐːj pi
ɐːj pi
small SUP
adj ptcl
quːjin
quː-jin
qoː-in
man-SG<3DU
subs-infl:n
tʲə
tʲə
tʲi
so
ptcl
mən
mən
mən
go+[PST.3SG]
v
#.#
So now the youngest son went.
Так умёл младшнй брат.
Így hát a legkisebb fiú indult el.

40
toβə
toβə
toβə
there
adv
jɑqə ɬɑŋ
jɑqə ɬɑŋ
jɑqə ɬɑŋ
step_in+[PST.3SG]
v
#.#
He entered the house.
Он зашёл в дом.
Belépett a házba.

41
#“#
məŋɐt
məŋɐt
məŋɐt
1PL.ACC
ppron
tʉβətɐt
tʉβət-ɐt
tʉβət-ɐt
fire-INSC
subs-infl:n
məjɐ
məj-ɐ
mə-ɐ
give-IMP.2SG
v-infl:v
#.#
Give us some fire.
«Давай нам огня.
“Adj nekünk tüzet.

42
məŋ
məŋ
məŋ
1PL
ppron
βontɐ
βont-ɐ
βont-ɐ
forest-DLAT
subs-infl:n
jʉβəm
jʉβ-əm
jʉ-m
come-PTCP.PST
v-deriv:v>ptcp
jɒːɣ
jɒːɣ
jɒːɣ
people
subs
#,#
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
tɑjɬəβ
tɑj-ɬ-əβ
tɑj-ɬ-əβ
have-PRS-1PL
v-infl:v-infl:v
#.”#
We have set out into the forest, but we have no fire.
Мы пришли в лес, но у нас нет огня.»
Elindultunk az erdőbe, de nincs tüzünk.”

43
#“#
əntɐ
əntɐ
əntɐ
NEG
ptcl
#,#
mɑtʃ qoː
mɑtʃ qoː
mɑtʃ qoː
guest
subs
ɬiːtot-quːɬ
ɬiːtot quːɬ
ɬiːtot quːɬ
food fish
subs subs
ɬiːɬ
ɬiː-ɬ
ɬiː-ɬ
eat-PRS[3SG]
v-infl:v
#,#
tʲuːt
tʲuːt
tʲuːt
that
dem.dist
pɯːrnə
pɯːr-nə
pɯːr-nə
after-LOC
pstp-infl:pstp
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
#.”#
#]#
Tell me some old songs and old tales, and then I'll give you fire.
«Ты расскажи старинную песню, старинную сказку, тогда ты получишь огонь.»
“Régi éneket, régi mesét mondj, akkor kapsz tüzet.”

44
#“#
əntɐ
əntɐ
əntɐ
NEG
ptcl
#,#
mɑtʃ qoː
mɑtʃ qoː
mɑtʃ qoː
guest
subs
ɬiːtot-quːɬ
ɬiːtot quːɬ
ɬiːtot quːɬ
food fish
subs subs
ɬiːɬ
ɬiː-ɬ
ɬiː-ɬ
eat-PRS[3SG]
v-infl:v
#,#
tʲuːt
tʲuːt
tʲuːt
that
dem.dist
pɯːrnə
pɯːrnə
pɯːrnə
after
pstp
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
#.#
No way, it goes rather like this: First you give me food and fish, and then I'll tell you the old song and the old tale.
«Не-а, сперво гость кушает еду-рыбу, после этого следуют старые песни и старые сказки.
“Nem-a, előbb a vendég eszik-iszik, azután jön a régi ének, régi mese.

45
ɬʉβ
ɬʉβ
ɬʉβ
3SG
ppron
qoɬnɐm
qoɬnɐm
qoɬnɐm
where
interrog
mən
mən
mən
go+[PST.3SG]
v
#!”#

Сказки никуда не уходят.»
Az nem fut el!”

46
jɐː
jɐː
jɐː
well
ptcl
#,#
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
iːkinə
iːki-nə
iːki-nə
old_man-LOC
subs-infl:n
ɬiːtotɐt-quːɬɐt
ɬiːtot-ɐt quːɬ-ɐt
ɬiːtot-ɐt quːɬ-ɐt
food-INSC fish-INSC
subs-infl:n subs-infl:n
ɬiːpti
ɬiːpt-i
ɬɐːpət-i
feed+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
So, the old man gave him some food and fish to eat.
Ну, старик угостил молодого человека едой-рыбой.
Hát, az öreg étellel-hallal megette.

47
#
4
.#
#“#
βəɬe
βəɬe
βəɬe
well
ptcl
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
#!#
4. Well, listen to the old song and old tale!
4. «Вот старинная песня, старинная!
4. “Íme, a régi ének, régi mese:

48
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
mɐː
mɐː
mɐː
1SG
ppron
βɑɬɬəm
βɑɬ-ɬ-əm
βɑɬ-ɬ-əm
live-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#.#
Once upon a time I lived.
Однажды я поживал.
Egyszer én élek.

49
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
təɣə
təɣə=
təɣə=
hither=
prvb
tʲə
tʲə
tʲi
so
ptcl
βɛrəɣɬəm
βɛrəɣɬə-m
βɛrəɣɬə-əm
wake_up+[PST]-1SG
v-infl:v
#.#
All of a sudden I woke up.
Однажды я очнулся.
Egyszer csak felébredek.

50
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
ɐːŋkem
ɐːŋke-m
ɐːŋki-əm
mother-SG<1SG
subs-infl:n
sɛmɐ tʲə piːt
sɛmɐ tʲə piːt
sɛmɐ tʲə piːt
so_to_be_born+[PST.3SG]
v
#.#
And so, my mother was born.
Вот, моя мать родилась на свет.
Hát, íme, megszületett az anyám.

51
oːs
oːs
oːs
well
ptcl
ɐːŋkem
ɐːŋke-m
ɐːŋki-əm
mother-SG<1SG
subs-infl:n
sɛmɐ piːtəm
sɛmɐ piːt-əm
sɛmɐ piːt-m
be_born-PTCP.PST
v-deriv:v>ptcp
pɒːri
pɒːri
pɒːri
feast
subs
qoɬnə
qoɬnə
qoɬnə
how
interrog
βɛrtɐɣə
βɛr-tɐɣə
βɛr-tɐɣə
do-INF
v-deriv:v>inf
#?#
How should I prepare my mother's birth-feast?
А рождение матери как пне отметить приношением?
Az anyám születési lakomáját hogyan készítsem el?

52
mətə
mətə
mətə
so
ptcl
#,#
#[#
βuːtəŋ
βuːt-əŋ
βuːt-əŋ
upper-PROPR
adj-deriv:adj>adj
puːɣəɬ
puːɣəɬ
puːɣəɬ
village
subs
βuːtpinɐm
βuːt-pi-nɐm
βuːt-pi-nɐm
upper-PROPR-APP
adj-deriv:adj>adj-infl:adj
#,#
βuːtpi
βuːt-pi
βuːt-pi
upper-PROPR
adj-deriv:adj>adj
βɒːtʃ
βɒːtʃ
βɒːtʃ
city
subs
βuːtpinɐm
βuːt-pi-nɐm
βuːt-pi-nɐm
upper-PROPR-APP
adj-deriv:adj>adj-infl:adj
#]#
suːtʃəm
suːtʃ-əm
soːtʃ-əm
go+[PST]-1SG
v-infl:v
#.#
I walked upwards along the river.
Так иду я в верх по тчению в верхнюю деревню, в верхний город.
Hát csak a felső falu felső vége felé, a felső város felső vége felé mentem.

53
jɑβəɬ-nʲɒːɬət
jɑβəɬ nʲɒːɬ-ət
jɑβəɬ nʲɒːɬ-ət
bow arrow-PL
subs subs-infl:n
βəjɐt
βəj-ɐt
βə-ɐt
take+[PST]-PASS.3PL
v-infl:v
#.#
I carried a bow and arrows.
Лук и стрелы у меня.
Íjat-nyilat vittem.

54
teːm
teːm
teːm
this
dem.prox
ɬɐːpət
ɬɐːpət
ɬɐːpət
seven
cardnum
βont
βont
βont
wild
adj
qɒːr
qɒːr
qɒːr
reindeer_bull
subs
tot
tot
tot
there
adv
ɬʲɒːɬʲət
ɬʲɒːɬʲ-ət
ɬʲɒːɬʲ-ət
stand+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
Seven wild reindeer bulls stand there.
Семь таёжных быков (оленей) там стоят.
Hét erdei rénbika áll ott.

55
mɐːn
mɐːn
mɐːn
1SG.LOC
ppron
təɬ
təɬ
təɬ
right_away
adv
jɛβtɐt
jɛβt-ɐt
jɛβət-ɐt
shoot+[PST]-PASS.3PL
v-infl:v
#,#
əj
əj
əj
one
cardnum
poŋəɬɐ
poŋəɬ-ɐ
poŋəɬ-ɐ
side-DLAT
subs-infl:n
əjnɐm
əjnɐm
əjnɐm
all
ipro
ɯːɬə kɵrɣiɬət
ɯːɬə kɵrɣiɬ-ət
ɯːɬə kɵrɣiɬ-ət
fall+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
I shot right away, they all fell.
Я тот выстрелил, они все на бок упали.
Én rögtön lőttem, azok mind eldőltek.

56
oːs
oːs
oːs
well
ptcl
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
βont
βont
βont
wild
adj
qɒːr
qɒːr
qɒːr
reindeer_bull
subs
nʲɑβit
nʲɑβi-t
nʲɑβi-ət
meat-PL
subs-infl:n
mətɬi
mətɬi
mətəɬi
something
ipro
jɑqə iːɬtɐt
jɑqə iːɬt-ɐt
jɑqə ɐːɬt-ɐt
take_home+[PST]-PASS.3PL
v-infl:v
#.#
I took the meat of these seven forest bulls home.
Мясо этих оленей я перетоскал домой.
Ennek a hét erdei bikának a húsát hazavittem.

57
oːs
oːs
oːs
well
ptcl
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
pɒːri
pɒːri
pɒːri
feast
subs
ɬiːtɐ-jeːnʲtʲtʲɐ
ɬiː-tɐ jeːnʲtʲ-tʲɐ
ɬiː-tɐɣə jeːnʲtʲ-tɐɣə
eat-INF drink-INF
v-deriv:v>inf v-deriv:v>inf
mʉβəɬi
mʉβəɬi
mʉβəɬi
what
interrog
βɒːɣtɐɣə
βɒːɣ-tɐɣə
βɒːɣ-tɐɣə
invite-INF
v-deriv:v>inf
#?#
But who should I invite to the feast to eat and drink?
Ро кого позвать на пир (приношение)?
De a lakomára enni-inni kit hívjak?

58
torəm
torəm
torəm
Torem
nprop
ɬɐːpət
ɬɐːpət
ɬɐːpət
seven
cardnum
pɑɣ
pɑɣ
pɑɣ
son
subs
βuːɣi
βuːɣ-i
βɒːɣ-i
invite+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
I invited the god Torem's seven sons.
Я позвал семь сыновей Торума (бога).
Torum-isten hét fiát hívtam.

59
pɒːri
pɒːri
pɒːri
feast
subs
ɬiːβət-jiːnʲtʲət
ɬiːβ-ət jiːnʲtʲ-ət
ɬiː-ət jeːnʲtʲ-ət
eat+[PST]-3PL drink+[PST]-3PL
v-infl:v v-infl:v
#,#
tʲə
tʲə
tʲi
this
dem.prox
jɒːɣ
jɒːɣ
jɒːɣ
people
subs
mənət
mən-ət
mən-ət
go+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
They ate and drank at the feast and then they went home.
Они ели-пили и пошли домой.
Azok a lakomát elköltötték, aztán hazamentek.

60
əj mətɐ ɬɐːtnə
əj mətɐ ɬɐːtnə
əj mətɐ ɬɐːtnə
some_day
adv
ɐːrjɐɬəɬəm
ɐːrjɐɬ-əɬ-əm
ɐːrjɐɬ-ɬ-əm
notice-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#,#
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
jəɣəm
jəɣ-əm
jəɣ-əm
father-SG<1SG
subs-infl:n
sɛmɐ tʲə piːt
sɛmɐ tʲə piːt
sɛmɐ tʲə piːt
so_to_be_born+[PST.3SG]
v
#.#
At another time I notice that now it is my father who was born.
Однажды заметил, что мой отец родился на свет.
Egyszercsak észreveszem, hogy most meg az apám született meg.

61
əntɐ
əntɐ
əntɐ
NEG
ptcl
#,#
jəɣəm
jəɣ-əm
jəɣ-əm
father-SG<1SG
subs-infl:n
sɛmɐ piːtəm
sɛmɐ piːt-əm
sɛmɐ piːt-m
be_born-PTCP.PST
v-deriv:v>ptcp
pɒːri
pɒːri
pɒːri
feast
subs
qoɬnə
qoɬnə
qoɬnə
how
interrog
βɛrtɐɣə
βɛr-tɐɣə
βɛr-tɐɣə
do-INF
v-deriv:v>inf
#?#
Well, now, how am I supposed to prepare the birth-feast of my father?
Нет, рождение отца как мне отметить приношением?
Na, nem, az apám születési lakomáját hogyan készítsem el?

62
#[#
βuːtəŋ
βuːt-əŋ
βuːt-əŋ
upper-PROPR
adj-deriv:adj>adj
puːɣəɬ
puːɣəɬ
puːɣəɬ
village
subs
βuːtpinɐm
βuːt-pi-nɐm
βuːt-pi-nɐm
upper-PROPR-APP
adj-deriv:adj>adj-infl:adj
#,#
βuːtpi
βuːt-pi
βuːt-pi
upper-PROPR
adj-deriv:adj>adj
βɒːtʃ
βɒːtʃ
βɒːtʃ
city
subs
βuːtpinɐm
βuːt-pi-nɐm
βuːt-pi-nɐm
upper-PROPR-APP
adj-deriv:adj>adj-infl:adj
#]#
suːtʃəm
suːtʃ-əm
soːtʃ-əm
go+[PST]-1SG
v-infl:v
#.#
I walked upwards by the river.
Иду я в верх по течению и верхнюю деревню, в верхний город.
A felső falu felső vége felé, a felső város felső vége felé mentem.

63
jɑβəɬ-nʲɒːɬət
jɑβəɬ nʲɒːɬ-ət
jɑβəɬ nʲɒːɬ-ət
bow arrow-PL
subs subs-infl:n
βəjəm
βəj-əm
βə-əm
take+[PST]-1SG
v-infl:v
#.#
I took my bow and arrows, I was looking for game.
Лук и стрелы у меня.
Íjat-nyilat vettem.

64
ɬɐːpət
ɬɐːpət
ɬɐːpət
seven
cardnum
βont
βont
βont
forest
subs
qɒːr
qɒːr
qɒːr
reindeer_bull
subs
tot
tot
tot
there
adv
sɒːɣɬət
sɒːɣɬ-ət
sɒːɣəɬ-ət
run+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
There are seven wild reindeer bulls running there.
Семь таёжных быков (оленей) там бегают.
Hét erdei rénbika ott szalad.

65
mɐːnə
mɐːnə
mɐːnə
1SG.LOC
ppron
jɛβtɐt
jɛβt-ɐt
jɛβət-ɐt
shoot+[PST]-PASS.3PL
v-infl:v
#,#
toβə
toβə
toβə
there
adv
ɯːɬə kɵrɣət
ɯːɬə kɵrɣ-ət
ɯːɬə kɵrəɣ-ət
fall_down+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
I shoot them, they fall.
Я выстрелил, они вниз упали.
Rájuk lövök, elesnek.

66
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
βont
βont
βont
wild
adj
qɒːr
qɒːr
qɒːr
reindeer_bull
subs
nʲɑβit
nʲɑβi-t
nʲɑβi-ət
meat-PL
subs-infl:n
jɑqə tuːβɐt
jɑqə tuːβ-ɐt
jɑqə tuː-ɐt
take_home+[PST]-PASS.3PL
v-infl:v
#.#
I take their meat home.
Мясо этих оленей я принёс домой.
Húsukat hazaviszem.

67
oːs
oːs
oːs
well
ptcl
pɒːri
pɒːri
pɒːri
feast
subs
ɬiːtɐ-jeːnʲtʲtʲɐ
ɬiː-tɐ jeːnʲtʲ-tʲɐ
ɬiː-tɐɣə jeːnʲtʲ-tɐɣə
eat-INF drink-INF
v-deriv:v>inf v-deriv:v>inf
mʉβəɬi
mʉβəɬi
mʉβəɬi
what
interrog
βɒːɣɬɐt
βɒːɣ-ɬ-ɐt
βɒːɣ-ɬ-ɐt
invite-PRS-PASS.3PL
v-infl:v-infl:v
#?#
Who shall I invite to the feast of food and drink?
Но кого позвать на пир (приношение)?
Hát a lakomára enni-inni kit hívjak?

68
əj tʲuː
əj tʲuː
əj tʲuː
once_again
adv
torəm
torəm
torəm
Torem
nprop
ɬɐːpət
ɬɐːpət
ɬɐːpət
seven
cardnum
pɑɣ
pɑɣ
pɑɣ
son
subs
βuːɣi
βuːɣ-i
βɒːɣ-i
invite+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
Once again I invited the seven sons of the god Torem.
Тех же семь сыновей Торума (бога) я позвал.
Megint a Torum-isten hét fiát hívtam.

69
tʲi
tʲi
tʲi
this
dem.prox
pɒːri
pɒːri
pɒːri
feast
subs
ɬiːβmin-jeːnʲtʲmin
ɬiːβ-min jeːnʲtʲ-min
ɬiː-min jeːnʲtʲ-min
eat-CVB drink-CVB
v-deriv:v>cvb v-deriv:v>cvb
uːmsi
uːms-i
ɒːməs-i
celebrate+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.#
We celebrated the banquet with eating and drinking.
Они ели-пили, сидели.
A lakomát evéssel-ivással megültük.

70
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
ənəɬ
ənəɬ
ənəɬ
big
adj
ɬuːŋqət
ɬuːŋq-ət
ɬuːŋq-ət
idol_spirit-PL
subs-infl:n
mənəm
mən-əm
mən-m
go-PTCP.PST
v-deriv:v>ptcp
ɯːtʃnɐm
ɯːtʃnɐm
ɯːtʃnɐm
in_the_manner_of
pstp
#,#
ənəɬ
ənəɬ
ənəɬ
big
adj
mɛŋkət
mɛŋk-ət
mɛŋk-ət
forest_spirit-PL
subs-infl:n
mənəm
mən-əm
mən-m
go-PTCP.PST
v-deriv:v>ptcp
ɯːtʃnɐm
ɯːtʃnɐm
ɯːtʃnɐm
in_the_manner_of
pstp
#,#
pɐːnə
pɐːnə
pɐːnə
and
cconj
noqnɐm
noqnɐm
noqnɐm
upwards
adv
tʲə
tʲə
tʲi
so
ptcl
iːɬmojəm
iːɬm-ojəm
ɐːɬəm-ojəm
raise+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#.#
In the manner of those great idol spirits, great forest spirits, lo, I was lifted upwards.
Наподобие ухода великих богов, наподобие ухода великих духов я тоже поднимался в верх.
Amaz nagy bálványszellemek módjára, nagy erdei szellemek módjára ím fölfelé emeltettem.

71
ɯːɬ
ɯːɬ
ɯːɬ
lower
adj
torəm
torəm
torəm
heaven
subs
mənmɐm
mən-m-ɐm
mən-m-ɐm
go-PTCP.PST-1SG
v-deriv:v>ptcp-infl:ptcp
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
βuːjəm
βuːj-əm
βuː-əm
see+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
nuːm
nuːm
nuːm
upper
adj
torəm
torəm
torəm
world
subs
mənmɐm
mən-m-ɐm
mən-m-ɐm
go-PTCP.PST-1SG
v-deriv:v>ptcp-infl:ptcp
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
βuːjəm
βuːj-əm
βuː-əm
see+[PST]-1SG
v-infl:v
#.#
I did not see my entering the lower heaven, I did not see my entering the upper heaven.
Как я прошёл нижний мир, я не видел.
Alsó égbe mentemet nem láttam, felső égbe mentemet nem láttam.

72
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
noq
noq=
noq=
up=
prvb
tʲi
tʲi
tʲi
so
ptcl
qɑntʲəqintəm
qɑnʲtʲəqintə-m
qɑnʲtʲəqintə-əm
came_to+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
teːmi
teːmi
teːmi
oh
interj
oːβ
oːβ
oːβ
head
subs
pərɣi
pərɣi
pərɣi
backwards
adv
ɬʲɒːɬʲɬʲəm
ɬʲɒːɬʲ-ɬʲ-əm
ɬʲɒːɬʲ-ɬ-əm
stand-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#.#
Once when I came to, I was standing with my head down.
Однажды я очнулся, вот я стаю вниз головой.
Egyszer felocsúdtam, hát fejjel lefelé állok.

73
kʉrɣəɬɐm
kʉr-ɣəɬɐm
kʉr-ɣəɬɐm
foot-DU<1SG
subs-infl:n
noqnɐmɣən
noqnɐm-ɣən
noqnɐm-ɣən
upwards-DU
adv-infl:adv
#.#
My two feet were upwards.
Ноги мои на верх.
Két lábam fölfelé.

74
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
toβənə
toβənə
toɣənə+dial.var.
so
adv
tʲi
tʲi
tʲi
so
ptcl
ɐːr
ɐːr
ɐːr
many
adj
βɒːjəɣ
βɒːjəɣ
βɒːjəɣ
animal
subs
#,#
ɐːr
ɐːr
ɐːr
many
adj
βɒːjəɣ
βɒːjəɣ
βɒːjəɣ
animal
subs
əjnɐm
əjnɐm
əjnɐm
all
ipro
joβət
joβət
joβət
come+[PST.3SG]
v
#.#
5. Well, and then these many animals, all these many animals keep coming.
5. И однажды после этого много зверей, эти многие звери пришли.
5. Hát egyszer aztán ez a sok állat, a sok állat mind jön.

75
kʉrəmsi
kʉrəmsi
kʉrəmsi
on_foot
adv
ɐːr
ɐːr
ɐːr
many
adj
βɒːjəɣ
βɒːjəɣ
βɒːjəɣ
animal
subs
əjnɐm
əjnɐm
əjnɐm
all
ipro
joβət
joβət
joβət
come+[PST.3SG]
v
#.#
The many animals all came on foot.
Пешком много зверей, все пришли.
Gyalog a sok állat mind jön.

76
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
qoːɬəntəɣəɬɬəm
qoːɬəntəɣəɬ-ɬ-əm
qoːɬəntəɣəɬ-ɬ-əm
start_listening-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#:#
tɒːrɣət
tɒːrɣ-ət
tɒːrəɣ-ət
tremble+[PST]-3PL
v-infl:v
#,#
βiːɣɬət-seːtʲɬət
βiːɣ-ɬ-ət seːtʲ-ɬ-ət
βiːɣ-ɬ-ət seːtʲ-ɬ-ət
shout-PRS-3PL be_heard-PRS-3PL
v-infl:v-infl:v v-infl:v-infl:v
#.#
And then I can hear them running and lowing, it can be heard.
Однажды прислушиваюсь: они рвут, кричат – слышится.
Egyszercsak hallom, bőgnek, kiabálnak-hallatszik.

77
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
əj ɬɐːtnə
once
adv
muːstəmin
muːstəmin
muːstəmin
properly
adv
qoːɬəntətɐɣə
qoːɬəntə-tɐɣə
qoːɬəntə-tɐɣə
listen-INF
v-deriv:v>inf
kʉtʃ
kʉtʃ
kʉtʃ
when
ptcl
jəɣəm
jəɣ-əm
jə-əm
become+[PST]-1SG
v-infl:v
#,#
mɐː
mɐː
mɐː
1SG
ppron
ɬoβ
ɬoβ
ɬoβ
bone
subs
ɒːɬəŋɬɐm
ɒːɬəŋ-ɬɐm
ɒːɬəŋ-ɬɐm
end-PL<1SG
subs-infl:n
tɯːqɐɣɬəɣəɬɬət
tɯːqɐɣɬəɣəɬ-ɬ-ət
tɯːqɐɣɬəɣəɬ-ɬ-ət
grate-PRS-3PL
v-infl:v-infl:v
#.#
And when I start listening properly, the ends of my bones start grating.
Как хорошенько прислушиваться я стал, концы моих костей выскрипывают.
Hát amint szépen kezdek odahallgatni, csontvégeim megcsikordulnak.

78
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
əj mətɐ ɬɐːtnə
əj mətɐ ɬɐːtnə
əj mətɐ ɬɐːtnə
some_day
adv
piːtʲəŋkəli
piːtʲəŋkəli
piːtʲəŋkəli
little_bird
subs
kʉrɣəɬɐm
kʉr-ɣəɬɐm
kʉr-ɣəɬɐm
foot-DU<1SG
subs-infl:n
kʉt
kʉt
kʉt
space_between
subs
iːβəɬ
iːβəɬ
iːβəɬ
between
pstp
tɯːɣəɬɐt
tɯːɣəɬ-ɐt
tɯːɣəɬ-ɐt
nest-INSC
subs-infl:n
tʲə
tʲə
tʲi
so
ptcl
βɛrɬojəm
βɛr-ɬ-ojəm
βɛr-ɬ-ojəm
do-PRS-PASS.1SG
v-infl:v-infl:v
#.#
Once, though, a little bird made its nest in between my legs.
И однажды птичка строит мне гнездо между моими ногами.
Ám egyszer egy madárka a lábam között fészkét rakta.

79
tʲeːt
tʲeːt
tʲeːt
here
adv
qoːɬəntəɣəɬɬəm
qoːɬəntəɣəɬ-ɬ-əm
qoːɬəntəɣəɬ-ɬ-əm
start_listening-PRS-1SG
v-infl:v-infl:v
#,#
əj mətɬi
əj mətɬi
əj mətɬi
something
adv
soːtʃtʃɐɬ
soːtʃ-tʃ-ɐɬ
soːtʃ-tə-ɐɬ
go-PTCP.PRS-3SG
v-deriv:v>ptcp-infl:ptcp
seːtʲəɬ
seːtʲ-əɬ
seːtʲ-ɬ
be_heard-PRS[3SG]
v-infl:v
#.#
I start listening again, I can hear the steps of something.
Ещё прислушиваюсь: кто-то идёт, слышно.
Megint hallgatózom, valaminek a lépte hallatszik.

80
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
tʲeːɣə
tʲeːɣə
tʲeːɣə
here
adv
joβət
joβət
joβət
come+[PST.3SG]
v
#,#
tʲeːɣə
tʲeːɣə
tʲeːɣə
here
adv
noq qɑtʲipojəm
noq qɑtʲip-ojəm
noq qɑtʲip-ojəm
snatch_up+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#.#
Someone came here and snatched me up.
Он и пришёл сюда, и меня выдернул.
Valaki idejött és felkapott.

81
tʲuːti
tʲuːti
tʲuːti
it
dem.prox
jəɣəm
jəɣ-əm
jəɣ-əm
father-SG<1SG
subs-infl:n
#.#
It is my father.
Это (оказывается) мой отец.
Ez az apám.

82
jəɣəmnə
jəɣ-əm-nə
jəɣ-əm-nə
father-SG<1SG-LOC
subs-infl:n-infl:n
noq qɑtʲipojəm
noq qɑtʲip-ojəm
noq qɑtʲip-ojəm
snatch_up+[PST]-PASS.1SG
v-infl:v
#...”#
My father pulled me up.....”
Отец мой выдернул меня.
Az apám felhúzott...”

83
#
5
.#
tʲuː
tʲuː
tʲuː
that
dem.dist
sɛmɬəɣ
sɛm-ɬəɣ
sɛm-ɬəɣ
eye-ABE
subs-infl:n
iːki
iːki
iːki
old_man
subs
tʲɯːq ɬɑβəsɬətəɣ
tʲɯːq ɬɑβəsɬə-təɣ
tʲɯːq ɬɑβəsɬə-təɣ
strike_to_dead+[PST]-SG<3SG
v-infl:v
#.#
The boy struck the blind old man dead.
(Младший брат) насмерть ударил слепого старика.
A fiú agyonütötte a vak öreget.

84
tʉβət
tʉβət
tʉβət
fire
subs
βəj
βəj
βə
take+[PST.3SG]
v
#,#
iːtpə
iːtpə
iːtpə
farther
adv
mənəɬ
mən-əɬ
mən-ɬ
go-PRS[3SG]
v-infl:v
#.#
He took some from the fire and left at once.
Он взял огонь, идёт дальше.
Vett a tűzből, tovább megy.

85
#“#
niːn
niːn
niːn
2DU
ppron
#,#
jeːjiɣən
jeːji-ɣən
jeːji-ɣən
older_brother-DU
subs-infl:n
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
ɐːrəɣ
song
subs
#,#
jɯːs
jɯːs
jɯːs
old
adj
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
mɒːnʲtʲ
tale
subs
mɒːnʲtʲtʲə
mɒːnʲtʲ-tʲə
mɒːnʲtʲ-tə
tell_tales-PTCP.PRS
v-deriv:v>ptcp
qol
qol
qol
intention
subs
əntə
əntə
əntə
NEG
ptcl
βuːɬtən
βuː-ɬ-tən
βuː-ɬ-tən
know-PRS-2DU
v-infl:v-infl:v
#.#
You, brothers, do not know old songs or words telling old tales.
«Вы, братья, старинную песню, старинную сказку не знаете.
“Ti, bátyáim, régi éneket, régi mesét mesélő tudományt nem ismertek.

86
mɐːnə
mɐːnə
mɐːnə
1SG.LOC
ppron
tʲɯːq ɬɑβəsɬi
tʲɯːq ɬɑβəsɬ-i
tʲɯːq ɬɑβəsɬə-i
strike_to_dead+[PST]-PASS.3SG
v-infl:v
#.”#
But I have struck the old man dead.
Я ударил его насмерть.»
De én agyonütöttem az öreget.”

87
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
tʲɑqɐ
well
ptcl
tʲi
tʲi
tʲi
this
dem.prox
iːki
iːki
iːki
old_man
subs
tɐːsət-βɑɣət
tɐːs-ət βɑɣ-ət
tɐːs-ət βɑɣ-ət
wealth-PL money-PL
subs-infl:n subs-infl:n
jɑqə iːɬtət
jɑqə iːɬt-ət
jɑqə ɐːɬt-ət
take_home+[PST]-3PL
v-infl:v
#.#
The boys took home the riches-money of the old man.
Они перетаскали домой богатство этого старнка.
A fiúk az öreg gazdagságát-pénzét hazahordták.

88
tʲi
tʲi
tʲi
this
dem.prox
jiːmiɬ-tʲuːnʲiɬnɐt
jiːmi-ɬ tʲuːnʲi-ɬ-nɐt
jəmi+fr.var.-iɬ tʲuːnʲi-iɬ-nɐt
goods-SG<3PL luck-SG<3PL-COM
subs-infl:n subs-infl:n-infl:n
iːtpə
iːtpə
iːtpə
farther
adv
βɑɬɬət
βɑɬ-ɬ-ət
βɑɬ-ɬ-ət
live-PRS-3PL
v-infl:v-infl:v
#.#
They have been living well, prosperously ever since.
Этим счастьем они до сих пор они живут.
Ezzel a jóval-szerencsével élnek.

Impressum - Datenschutz - Kontakt
Last update: 24-08-2023